آزمونهای معمول تولید لوله پلی اتیلن (بازرسی)
شاخص جريان مذاب
MFR (ISO 1133)
در اين آزمون سرعت جريان ذوب مواد در دما و زمان ثابت اندازه گيري مي شود، تا از نتايج حاصل، چگونگي رفتار مواد در داخل اکسترودر بررسي شود.اين آزمون براي مواداوليه (جهت تائيد کيفيت مواد) و نيز بر روي محصول انجام مي شود. مقدار MFR محصول نبايد بيش تر از ۲% با MFR ماده اوليه تفاوت داشته باشد.براساس استاندارد شرکت گازاین مقدار ۰٫۲ ≤MFR≤۰٫۷ می باشد.
تعيين چگالي
(ISO 1183)
چگالي مواد اوليه و نيز چگالي محصول به روش شناورسازي با استفاده از ترازوي دقيق و سيالي با دانسيته معين، تعيين ميگردد. ضمنا” عدد چگالي محصول، معرف کيفيت فرايند توليد ميباشد.برطبق استاندارد شرکت ملی گاز ایران این مقدار≥۹۴۵ kg /m3 می باشد.
تعيين درصد کربن
Carbon Black Content (ASTM D 1603)
ميزان کربن در مواد اوليه و محصول نهائي تعيين مي گردد. بدين منظور مقدار معيني از مواد اوليه، در کوره اي تا دماي ۸۰۰ درجه سانتيگراد، تحت اثر گاز نيتروژن خالص پيروليز شده و ميزان کربن به جا مانده تحت اثر اکسيژن، سوزانده مي شود تا درصد خاکستر (مواد افزودني) در نمونه اوليه تعيين گردد.
درصد مجاز کربن در لوله پلي اتيلن ۲ الي ۲٫۵ درصد وزني بوده و بايستي به طور يکنواخت در سراسر آن توزيع شده باشد.
در مناطقي که تجمع کربن بيش از درصد مجاز باشد، تمرکز تنش به وجود خواهد آمد و لوله آسيب پذير مي گردد و در صورتيکه ميزان کربن کمتر از حد مجاز باشد، استحکام لوله در برابر اشعه ماورائ بنفش خورشيد کاهش خواهد يافت.
تست کشش
( BS2782-EN63-ASTM D 2412)
با استفاده از دستگاههای تخصصی آزمایشگاهی، خواص مکانيکي لوله هاي پلي اتيلن، از جمله حداکثر استحکام در برابر بار خارجي ، ميزان تغيير طول در نقطه پارگي، تعيين ضريب الاستيسيته و ميزان خش تحت اثر بارهاي سه نقطه اي را مي توان اندازه گيري کرد و با توجه به نتايج حاصل از آزمون فوق، مي توان چگونگي عملکرد محصول را در شرايط عمليات بررسي نمودبراساس استاندارد ملی گاز ایران این مقدار ≥۴۵۰%است .
آزمون فشار هيدرواستاتيک
(EN 921)
به منظور بررسي استحکام محصول در برابر فشارهاي هيدرواستاتيکي، آزمون فوق انجام مي پذيرد. در اين آزمايش نمونه هاي لوله پس از غوطه ور شدن در حوضچه آب با توجه به سايز لوله و نوع مواد اوليه در دماي ۲۰ درجه سانتيگراد به مدت ۱۰۰ ساعت و يا ۸۰ درجه سانتيگراد به مدت ۱۶۵ ساعت و يا ۸۰ درجه سانتيگراد به مدت ۱۰۰۰ ساعت، تحت فشار داخلي ثابتي قرار داده ميشوند.
پيدايش هرگونه نقص در نمونه ها (ترکيدگي، بادکردگي، تورم موضعي، نشتي و ترک هاي مويي) به معناي مردود بودن محصول ميباشد.
آزمون فشار ترکيدگي
(ASTM D 1599)
در اين آزمون نمونه هاي لوله در حوضچه اي با دماي ثابت ۲۳ درجه سانتيگراد شناور شده سپس تحت اثر فشار داخلي افزاينده قرار مي گيرد، به گونه اي که در طي زمان ۶۰ الي ۷۰ ثانيه، دچار تورم و پس از آن ترکيدگي گردد.
لولهاي که بامواد مرغوب و فرايند صحيح توليد شده باشد دچار تغيير شکل پلاستيکي شده و باد مي کند و سپس به صورت نوک منقاري دچار ترکيدگي مي شود، در اين حالت مقطع شکست عمود بر محور طولي لوله مي باشد.
لوله اي که بدون بادکردگي دچار ترکيدگي و يا شکاف طولي گردد غير قابل مصرف مي باشد.
آزمون برگشت حرارتي
reversion (ISO 2505) Longitudinal
در اين آزمون نمونههاي به طول تقريبي ۳۰ سانتي متر را درون آوني، با سيرکولاسيون هواي داغ(۲+۱۱۰) درجه سانتيگراد به مدت يک الي سه ساعت (با توجه به ضخامت جداره لوله) قرار داده و پس از سرد شدن به گونه اي است که طول لوله، کمتر از حالت اوليه در دماي نرمال خواهد شد، که اين رفتار در لوله هاي نصب شده ميتواند منجر به تغيير در گردي لوله گردد، لذا با آزمون فوق حد مجاز تغييرات طولي ( حداکثر تا ۳%) در آزمايشگاه بررسي ميشود.
آزمايش O.I.T
اين آزمون بر روي مواد اوليه انجام مي گيرد و هدف از انجام اين آزمون تعيين ميزان پايداري حرارتي مواد بوده طبق استاندارد مذکور زمان تخريب پلي اتيلن نبايد کمتر از ۲۰ دقيقه باشد.
25min < ۲۱۰c
50min > ۲۰۰c
آزمايش فشردن
(ISO-4437) و (EN-12106)
در اين آزمون نمونه هاي به طول ۸ برابر قطر اسمي لوله تهيه و به مدت ۱۰ ساعت در آب صفر درجه قرار داده مي شود. پس از فشرده شدن لوله مذکور توسط دستگاه SQUEEZER، به مدت ۱ ساعت توسط دستگاه RE-Rounding به حالت اوليه برگردانده مي شود. سپس با بسته شدن دو سر لوله توسط کپ به مدت ۱۰۰۰ ساعت در دماي ۸۰ درجه سانتيگراد تحت فشار (برای PE80فشار ۴مگاپاسکال و برای PE100فشار معادل ۵مگاپاسکال ) بار قرار مي گيرد. طبق استاندارد فوق نبايد کوچکترين خللي در لوله ايجاد شود.